Dice Donpopo

Publicado el Donpopo Ayara

Dans van de rug

(bekijk eerst de video van Ummi Yanuba R.W.)

Auteur: Donpopo Ayara. (Ver texto en Español )

Nederlandse vertaling: Katja Noordam

“Oh en het is belangrijk dat de tekst er niet voor zorgt dat het stuk een bepaalde betekenis krijgt, want dat zou volledig tegenstrijdig zijn met het concept.”

Met die zin sloot ze het interview af. Sindsdien ben ik geblokkeerd. Het is al vier weken geleden dat ik geen woord meer op het scherm heb durven typen. Ik ben bang! Ik ben bang om de waarheid geweld aan te doen. Mijn belofte niet na te komen. Om iets te veroordelen dat niet is gemaakt om te zijn, maar om zichzelf opnieuw te creëren bij elke keer dat het zich laat zien.

Waarnemen, beschrijven en publiceren is zo definitief … En ik heb de maakster bezworen dat ik met deze tekst niet iets dat levend is, zou vereeuwigen. Maar hoe kan ik trouw zijn en de waarheid geen geweld aan doen, als mijn waarheid zelf een gebrek aan trouw kan betekenen? … Het was toen dat ik besloot: ik kan het interview maar beter uitschrijven zodat iedereen voor zichzelf kan oordelen…:

Ummi: “Het stuk is.. het was een herontdekking van mijn eigen lichaam. Alles wat ik creëerde   kon ik alleen maar zien met behulp van een spiegel, van een filter. Tijdens het maken bedacht ik me dat elk persoon in het publiek iets anders zou zien dan ik, dat het anders zou zijn omdat elke persoon kijkt door filters.  Hun cultuur, de dingen die ze hebben meegemaakt, wensen, angsten, overtuigingen, verlangens, er zijn oneindig veel dingen die beïnvloeden wat mensen zien als ze ergens naar kijken. Vandaar dat ik het stuk “#geen filters” noemde. Het is als filosofie. Elke persoon ziet de wereld door hun eigen filters en de vraag is: wat is er echt? Is het het filter of is het de interpretatie van degene die kijkt? Kan het op zichzelf bestaan of is het een combinatie van alle blikken? Maar als het gaat om al deze blikken samen, dan is het er geen één echt… En zo is mijn stuk niet alleen dat wat ik gecreëerd heb, maar het is wat elke persoon ziet wanneer ze ernaar kijken.”

Terwijl ze praatte, dacht ik aan de beelden die op mijn rug verschenen: gezichten, ogen, monden, grimassen, snavels, klauwen, bedreigende demonen; ze praatten tegen me, ze keken me doordringend aan, ze trokken aan me en ik vertrok; en ze sleurden me mee op hun golfslag en stortten me in een diepe duisternis … en plotseling redde een bol van zuurstof me en leidde me naar het licht…

Ummi: “Hierom heb ik besloten na elke voorstelling met het publiek in gesprek te gaan, zodat ik kan horen wat mensen hebben gezien en meegemaakt… (voegde ze eraan toe)

Ik geneer me! Ik hou maar beter mijn mond… (dacht ik).

– Ik (in het geheim blozend, veranderde ik van onderwerp): om het beter te begrijpen, hoe zou je je werk concreet beschrijven? Welke artistieke uitingsvorm is het eigenlijk? Hoe verliep het creatieproces?

– Ummi: Het is dans, hedendaagse dans. Het is een dans van de rug. Alle spieren, organen en botten van dit lichaamsdeel worden betrokken. De dans wordt gecombineerd met andere elementen; geluid, dat wordt gevormd door geluidsfragmenten die worden afgespeeld door het publiek, lichten, spiegels, concepten.. Door het Corona virus waren alle lessen online, waardoor ik meer ruimte, tijd en rust voelde om te focussen op details en mij te verdiepen in hoe de combinatie van intentie en verbeelding bewegingen kan creëren die niet worden gedefinieerd door hoe ze eruit zien. En toen ik op een avond in de woonkamer mijzelf filmde, zittend op een stoel, bezig met mijn oefeningen van Gyrokinesis, zag ik opeens mijn rug vanuit een compleet nieuw perspectief en ik wist genoeg…

 Maar er was nog een uitdaging in het proces (vervolgde ze). Omdat we in quarantaine zaten konden we namelijk geen gebruik maken van de theaterzalen en alle professionele faciliteiten van de academie. Dus besloot ik gebruik te maken van mijn eigen kring van getalenteerde vriendinnen. Samen met Sofie/actrice, Jet/ filmmaakster en Jamilla/ beeldend kunstenaar, kon ik zo, vanuit huis, via de camera van mijn laptop (ook een filter) “live” mijn dans, mijn dans van de rug, met de wereld delen.

Ik merkte op: Het is een dans uitgevoerd door een Afro-Colombiaans-Nederlandse vrouw. Niet met een partner, niet in een groep. Geen heupbewegingen, geen buikbewegingen, geen benen, geen glimlachen, geen schouders. Zou het kunnen dat ik getuige ben van de geboorte van de eerste rugdans ter wereld ?!

Zodra ik het interview beëindigde, haastte ik me om op internet bevestiging te zoeken voor mijn intuïtie. Ik zocht op de pagina’s van academies, op Google, op Facebook: «backdance» … En behalve stretchoefeningen verscheen er alleen een reggaeton-video op YouTube: «Dans met me met je rug naar me toe… Zodat ik je kont kan betasten… . ” (Hahaha! Walgelijk!)

Ik zag opnieuw bevestigd: “Het is de eerste dans van de rug ter wereld!» En ik dacht na. De rug: hoewel hij de kolom van het leven draagt … hoe miskend en ondergewaardeerd is hij! We verbergen hem, we bedekken hem, we negeren hem. We laten hem onwaardig werk doen: we gebruiken de rug als muilezel om zware zakken te torsen, om het kruis te dragen. Afgeranselde rug. Zweterige rug. Door de zon verbrande rug. Symbool van verraad: “hij keerde me de rug toe”, “achter mijn rug om”, “over mijn rug”. Om een dolk in te steken. Verrader van ontrouw: een rug vol krabben. Geïnstrumentaliseerd lichaamsdeel: rug, afsnijroute, voor verleiding … De rug is verleden tijd. De rug is vergetelheid. De rug is eindig. Laat je nooit van de kant van je rug zien. Je veracht door de ander jouw rug toe te keren. Maar keer nooit je ergste vijand de rug toe. De rug is je leven. Maar je vergeet hem…

En ik sluit af. Wat een daad van vriendelijkheid en vrijgevigheid stelt deze maakster door de rug een nieuwe bestemming te geven, weer waardig te maken en te waarderen; en hem de hoofdrolspeler van een dans te maken: de rug, de mooie, de zuivere, de onschuldige, de oprechte. “Je kan trots op jezelf zijn, vandaag zie je jezelf dansen!»

De rug is lucht, weefsels, hartslagen, geluiden, visioenen, schaduwen, het verlengstuk van je zelfbewustzijn, van je bewustzijn van je lichaam. “Geen filters”: !om te zijn, vanuit het niet-zijn! … (Ummi Yanuba R. W., vergeef me de godslastering …).

 

Concept, choreografie en dans: Ummi Yanuba Renteria Wouters

Lichten, installatie / decor (spiegels): Jet Wijngaards

Installatie / decor (spiegels): Jamilla Largo

Introductie: Sofie Spierenburg

Comentarios